Werktijden: zo lang mag uw werknemer werken

Wat zijn de regels voor wettelijke arbeidstijden?

Arbeidstijden of werktijden zijn de uren die uw werknemer voor u werkt. Werknemers van 18 jaar of ouder mogen volgens de Arbeidstijdenwet maximaal 12 uur per dag werken. Per week is dat 60 uur. Dat mag niet iedere week. Uw werknemer mag:

• over een periode van 4 weken gemiddeld 55 uur per week werken
• over een periode van 16 weken gemiddeld 48 uur per week werken

Uitzonderingen arbeidstijden

Er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld bij seizoenswerk of tijdens piekmomenten. Of bij onverwachte situaties, zoals een ernstig ongeval op de werkvloer. Bijvoorbeeld omdat er dan extra toezicht nodig is. Uw werknemers mogen dan tijdelijk meer uren per dag werken. Dit mag ook als dat in uw cao staat, of als er afspraken over zijn. Voor een aantal werknemers en beroepen gelden andere regels voor werktijden en rusttijden. Er zijn ook aparte regels voor arbeid door jongeren. En voor zwangere en pas bevallen werknemers.

Plichten werktijden

Voor de werktijden heeft u nog een aantal verplichtingen waar u zich als werkgever aan moet houden. Zo moet u de gewerkte uren bijhouden. U moet ook rekening houden met de persoonlijke omstandigheden van de werknemers.

Gelden de werktijden voor alle werknemers?

De Arbeidstijdenwet is voor al uw werknemers. Ook voor uitzendkrachten, payrollers, gedetacheerden en stagiairs. U mag alleen andere werktijden afspreken als een werknemer meer dan 3 keer het minimumloon per jaar verdient. De wet geldt niet voor zzp’ers. Behalve als de veiligheid van andere mensen op het spel staat. Zo moeten zelfstandige vrachtwagenchauffeurs zich aan rijtijden en rusttijden houden.

Mag u de werktijden zomaar aanpassen?

Als u het werkrooster wilt veranderen, moet u dat op tijd bekendmaken aan uw werknemers. Dit moet minstens 28 dagen van tevoren. Behalve als hier andere afspraken over zijn gemaakt.

Hoe zit het met woon-werkverkeer?

Woon-werkverkeer is geen werktijd. Werk-werkverkeer wel. Voor woon-werkverkeer zijn een paar uitzonderingen. Bijvoorbeeld als u een werknemer vraagt om in een bedrijfsauto collega’s op te halen en weer thuis te brengen. Deze ritten tellen dan als werk-werkverkeer. Voor de collega’s die meerijden is het wel woon-werkverkeer.

Valt pauze onder werktijd?

Pauze is geen werktijd. Een pauze is bedoeld als onderbreking van de werktijd. Tijdens pauzes heeft uw werknemer geen recht op loon. Behalve als u afspraken heeft over doorbetaling van loon tijdens de pauze.

Voor pauzes gelden de volgende regels:

• Bij langer dan 5,5 uur werken heeft uw werknemer recht op 30 minuten pauze. U mag de pauze splitsen in 2 keer een kwartier.
• Bij langer dan 10 uur werken heeft uw werknemer recht op 45 minuten pauze. U mag de pauze splitsen in meer pauzes van een kwartier.
• Heeft u een cao? Dan mag u andere afspraken maken over pauzes. Wel heeft uw werknemer nog steeds recht op 1 pauze van 15 minuten na 5,5 uur werken.
• Uw werknemers mogen een werkdag niet beginnen of eindigen met een pauze.

Wanneer geldt een pauze niet?

In 2 gevallen mogen uw werknemers doorwerken zonder pauze te nemen:

• Uw werknemer werkt alleen en heeft geen direct contact met een collega die hetzelfde werk doet.
• Het karakter van het werk maakt het onmogelijk om pauze te nemen. Dit moet wel in de cao of bedrijfsregeling staan.

Valt overwerk onder wettelijke arbeidstijd?

Overuren vallen onder de maximale tijd die uw werknemer voor u mag werken. Dat is 12 uur per dag of 60 uur per week. In de wet staat niet hoeveel extra loon uw werknemer moet krijgen voor overwerk. U kunt hier zelf afspraken over maken. Of er staan afspraken in uw cao.

Wanneer is werktijd nachtdienst?

Werktijd is nachtwerk als uw werknemer tussen 0.00 en 6.00 uur minstens 1 uur werkt. Een nachtdienst mag maximaal 10 uur duren. Daarna moet er een extra lange rustperiode zijn. Er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld als er weinig nachtdiensten per jaar zijn. Of als er geen vervanger is voor uw werknemer en het werk echt af moet. Er zijn regels voor hoeveel nachtdiensten uw werknemer per jaar mag draaien.

Maximum aantal nachtdiensten per jaar

Uw werknemer mag per jaar maximaal 117 nachtdiensten draaien. Alleen in speciale gevallen mag uw werknemer 140 nachtdiensten werken. Werkt uw werknemer altijd in de nacht? Dan moet uw werknemer voor zichzelf een Ontheffing Permanente Nachtarbeid aanvragen. Als de ontheffing wordt toegewezen mag hij per 4 weken maximaal 20 nachtdiensten draaien. Dit zijn er 260 per jaar.

Wil uw werknemer meer of minder werken?

Wil uw werknemer meer of minder uren gaan werken dan u heeft afgesproken? Dan moet u dit altijd goedkeuren. U mag alleen weigeren als u kunt laten zien dat uw bedrijf eronder zal lijden. Uw werknemer mag een half jaar nadat hij in dienst is om een aanpassing vragen. En daarna 1 keer per jaar. Verandert de persoonlijke situatie van de werknemer onverwacht? Dan mag hij een 2e verzoek doen. De aanpassing mag tijdelijk zijn.